مركز مشاوره

شكل ريشه اي پنهاني را كه در پس مشكلات ديگر نهفته است را بيابيد. تقريبا هميشه مشكلي ريشه اي وجود دارد كه از چشمان ما پنهان مي ماند.
 
خانم آن مي گويد: “مي خواهم پدر و مادرم را آخر هفته براي شام دعوت كنم.”
جيك با حالتي گلايه آميز مي گويد: “واقعا؟ بازم؟ مگه اونها دو هفته پيش اينجا نبودن؟”
آن با صدايي بلندتر پاسخ مي دهد: “دو هفته نه و سه هفته پيش بود. اينكه بخوام پدر و مادرم را ببينم مشكلي داره؟ تو كه حتي با پدر و مادر خودت حرف هم نمي زني.”
جيك ناگهان با صداي بلند مي گويد: “بهتره دوباره شروع نكني، باشه؟ بار آخري كه پدر و مادر تو اينجا بودن …”
حتما مي توانيد حدس بزنيد كه اين بحث پايان خوشي نخواهد داشت.
 
اگر تا بحال با يك فروشنده خوب برخورد كرده باشيد، هنگام خريدن يك اتوموبيل و يا وسيله ديگري، احتمالا متوجه دو عاملي كه آنها را در كار خود توانمند كرده است شده ايد. عامل اول كه احتمالا خود شما هم متوجه آن شده ايد، اين است كه آنها به خوبي به حرف هاي شما گوش مي دادند و به اينكه شما چه چيزي مي خواهيد توجه مي كردند، و بنابراين آنها مي توانستند شما را در جهت درست راهنمايي كنند.
 
كار ديگري كه احتمالا آن فروشنده انجام داده است، و ممكن است شما متوجه نشده باشيد، اين است كه او تمام حالات و عكس العمل هاي شما را زير نظر داشته است. هنگامي كه او به يك اتومبيل اشاره كرده و به شما مي گويد كه اندكي گرانتر است اما در عوض داراي يك ويژگي اضافي ايمني ديد از بغل است، و مي بيند كه شما به آرامي سر خود را تكان  مي دهيد، او احتمالا همان جا متوقف شده و نظر شما را در مورد اين ويژگي امنيتي جويا مي شود، و يا شما را به سمت خودروي ديگري كه بدون آن ويژگي مي باشد و با بودجه ي شما نيز همخوني بيشتري دارد راهنمايي مي كند.
هنر فروشندگي مستلزم گرفتن پاسخ هاي مثبت از مشتري در تمام مدت گفت و گو و مذاكرهاست. هرگونه مخالفت و نارضايتي احتمالي كه از چشم فروشنده پنهان بماند مي تواند در لحظه ي بسته شدن معامله منجر به گفتن اين جمله توسط مشتري شود: “درباره اش فكر مي كنم”.


توجه نزديك براي اينكه درصورت بروز مقاومت بتوانيد متوجه آن شويد و با آن مقابله كنيد، اهميت زيادي دارد. مثلا هنگامي كه مي خواهيد همسر خود را ترغيب كنيد كه در بردن بچه ها به رخت خواب به شما كمك كند. يا در موقعيت هايي مانند موقعيتي كه خانم آن با آن مواجه بود، براي اينكه همسر خود را به پذيرش اينكه والدين او براي شام خواهند آمد ترغيب كند.
در مباحث درمان مسئله ي تقابل محتوا و پروسه بسيار مورد بحث قرار گرفته است. آن و جيك با انجام كارهايي كه همه ي ما با توجه به طبيعت انساني خود انجام مي داديم، در حال ايجاد مشكل براي خود هستند. وقتي شما در طرف مقابل، مقاومت را احساس مي كنيد، استدلال و شواهد بيشتري را براي اثبات گفته هاي خود مطرح مي كنيد(محتوا)، و هم زمان احساسات شما نيز تشديد مي شوند، و شما به صورت پياپي دلايل بيشتري را براي اثبات نظر خود بيان مي كنيد. مشكل اينجاست كه طرف مقابل نيز در حال عصباني شدن است و در حالي كه او نيز در حال مطرحكردن دلايل و استدلال هاي خود است، اما هيچ كدام از شما قادر نيستيد اين دلايل را به صورت منطقي مورد بررسي قرار دهيد زيرا بخش عاطفي مغز شما بخش منطقي مغز شما را از كار انداخته است. در چنين موقعيت هايي شما مي بايد بجاي تمركز بر چيستي، بر چگونگي روند احساسات و گفتگوها متمركز شويد.
در اينجا، چگونگي انجام اين كار در پنج مرحله شرح داده مي شود:
1- بلافاصله پس از احساس مقاومت در طرف مقابل توقف كنيد.بلافاصله پس از آنكه جيك ناخوشنودي خود را با آه كشيدن نشان مي دهد، آن مي بايد متوجه شود كه مشكلي وجود دارد، و مسئله ديگر والدين او و يا شام نيستند، بلكه  مشكل احساسات جيك است. آن بايد از تلاش براي تغيير نظر جيك با احساساتي شدن و اسرار بيشتر و بيان استدلال، خود داري كند. مي بايد هدف اصلي در اين موقعيت ها، دوري جستن از شعله ور ساختن آتش احساسات باشد.
 
2- بپرسيد و به دقت گوش دهيد.براي مثال:
-“جيك، احساس مي كنم با من موافق نيستي. در اين باره چه چيزي تو را ناراحت كرده؟”
-“پدر و مادرت همين تازگي اينجا بودن”
 
3- مشكل را ريشه يابي كنيد.واكنش منفي را كه شما شاهد هستيد،نتيجه ي يك مشكل است و يا راه حلي نادرست براي آن مشكل،اما مشكل اصلي چيز ديگري است. و گام بعدي شما بايد يافتن آن مشكل اصلي باشد. در چنين موقعيتي، يك فروشنده ممكن است بگويد: “من متوجه شدم كه شما سر خود را تكان داديد. چه چيزي شما را ناراحت مي كند؟ با قيمت مشكل داريد، يا اينكه اين مدل را نمي پسنديد؟”
آن هم مي تواند دقيقا همين كار را در خانه انجام دهد: “از اينكه والدين من دوباره بيايند چه چيزي تورا ناراحت مي كند؟” در اينجاست كه آن ممكن است متوجه شود كه جيك براي آخر هفته برنامه ي ديگري دارد، يا اينكه جيك آخرين باري كه والدين آن به خانه ي آنها آمده بودند از حرف هاي پدر او رنجيده است، يا شايد جيك از اينكه آن همواره به تنهايي براي آخر هفته ها تصميم مي گيرد ناراحت شده است. در صورتي كه جيك معمولا فردي است كه به سختي از احساسات خود سخن مي گويد، آن مي تواند سوالات جهت داري بپرسد تا جيك را به سخن گفتن ترغيب كند مانند: “براي آخر هفته برنامه ي ديگه اي داري؟”
 
4- در مورد چگونگي حل اين مشكل گفتگو كنيد.طبيعتا اين گام بعدي است. اگر جيك برنامه هاي ديگري دارد، مي توانيد در مورد آن صحبت كنيد و تصميم بگيريد. اگر پدر زن جيك با حرف هاي خود او را ناراحت كرده است، ممكن است بخواهد پيش از آنكه دوباره او را ببيند، در باره ي ناراحتي خود صحبت كند، يا شايد آن نيز بتواند در اين باره كاري انجام دهد، و اگر مشكل در تصميم گيري در باره ي آخر هفته ها باشد، مي توانند در اين باره با هم گفت و گو كنند، و البته مسئله در اينجا كوتاه آمدن جيك و يا آن نيست، بلكه يافتن راهي براي رضايت دو طرف بايد مد نظر قرار گيرد.

5- احساسات خود را كنترل كنيد و هنگام صحبت كردن مواظب لحن و تون صداي خودباشيداين مسئله بسيار اهميت دارد و در تمام طول گفت و گو بايد رعايت شوند، هر چند اين كار به هيچ وجه ساده نخواهد بود. معمولا علايم غير كلامي صداي ما است كه پيش از هر چيز طرف مقابل ما را خشمگين مي سازد. بنابراين به آرامي سخن بگوييد. اگر احساس كرديد كه در حال عصباني شدن هستيد و نمي توانيد جلوي احساسات خود را بگيريد، دست از گفتگو برداريد و كمي به خود فرصت دهيد. تنها زماني براي حل مشكل اقدام كنيد كه كاملا آرام هستيد و كنترل احساسات خود را در دست داريد.
با گوش دادن و خود داري از جدال، شعله هاي احساسات را از گفت وگوي خود با همسرتان دور كنيد. به دقت مخالفت ها و مقاومت هاي او را زير نظر داشته باشيد و در زمان مشاهده ي يك مقاومت سعي كنيد آن را حل كنيد. و تا زماني كه يك پاسخ مثبت قاطع دريافت نكرده ايد دست برنداريد.
مي دانم كه اكنون با خود خواهيد گفت: گفتن آن آسان است. اما توانايي ارتباط خوب مهارتي است كه مي توان آموخت. اگر انجام اين كار با همسرتان براي شما دشوار است چون سريع از كوره در رفته و عصباني مي شويد، مي توانيد براي شروع ابتدا اين مهارت را با افراد ديگر تمرين كنيد، مثلا همكاران، فرزندان، يا فروشنده ها. سعي كنيد برروي روند گفت و گو متمركز باشيد و نه مهتواي آن، و بدين طريق شما مي توانيد از به دام افتادن در جزئيات بحث و شروع مشاجره جلوگيري كنيد.

منبع:كانون مشاوران ايران-پنج راه براي حل اختلافات رابطه